Η λίστα με τα πιο απειλητικά βακτήρια σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) δημοσίευσε στις 27/2/2017 μια λίστα με 12 οικογένειες βακτηρίων που αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή για την ανθρωπότητα εξαιτίας της υψηλής αντοχής τους στα διαθέσιμα αντιβιοτικά. Αυτό το χαρακτηριστικό τους σε συνδυασμό με την έλλειψη νέων αντιβιοτικών καθιστά την προσεκτική χρήση των διαθέσιμων αντιβιοτικών, αλλά και τη λήψη όλων των προστατευτικών μέτρων κατά της εξάπλωσης αυτών των μικροβίων, στρατηγικές πρωταρχικής σημασίας για τον περιορισμό του προβλήματος.

Τα κύρια χαρακτηριστικά αυτών των βακτηρίων είναι ότι εμφανίζουν πολυανθεκτικότητα, δηλαδή ότι εμφανίζουν αντοχή σε πολλαπλές ομάδες αντιβιοτικών, και ότι έχουν εγγενείς δυνατότητες εύρεσης και ανάπτυξης νέων τρόπων αντοχής που μπορούν να τις μεταδόσουν και σε άλλα βακτήρια μέσω ανταλλαγής γενετικού υλικού καθιστώντας τα επίσης ανθεκτικά.

Η λίστα του ΠΟΥ χωρίζεται σε 3 κατηγορίες αναλόγως της ανάγκης για ανακάλυψη νέων αντιβιοτικών: σε κρίσιμης, υψηλής και μέσης προτεραιότητας.

Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν πολυανθεκτικά βακτήρια που συνιστούν ιδιαίτερη απειλή στα νοσοκομεία, γηροκομεία κλπ και σε ασθενείς που η αντιμετώπιση τους προϋποθέτει τη χρήση μηχανημάτων και συσκευών όπως αναπνευστήρες και ενδαγγειακοί καθετήρες. Μπορούν να προκαλέσουν βαριές και συχνά θανατηφόρες λοιμώξεις όπως βακτηριαιμίες και πνευμονίες.

Η δεύτερη και η τρίτη κατηγορία περιλαμβάνουν βακτήρια με υψηλή αντοχή στα αντιβιοτικά, που προκαλούν πιο συνηθισμένες παθήσεις, όπως η γονόρροια και η τροφική δηλητηρίαση που προκαλείται από την Salmonella.

Σε αυτή λίστα δεν περιλαμβάνονται τα παθογόνα της φυματίωσης, παρά την υψηλή πλέον αντοχής τους, δεδομένου ότι είναι αντικείμενο άλλων εξειδικευμένων προγραμμάτων και παρεμβάσεων του ΠΟΥ.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το πιο σημαντικό μέτρο αντιμετώπισης της αυξανόμενης αντοχής, πέρα από την ανάπτυξη νέων αντιβιοτικών και προσεκτική χρήση τους, είναι η λήψη μέτρων πρόληψης των λοιμώξεων και η αποφυγή της άσκοπης λήψης αντιβιοτικών εφόσον δεν ενδείκνυνται.

Στην καθημερινή πράξη, για παράδειγμα, πρέπει να αποφεύγεται πάση θυσία η λήψη αντιβιοτικών για ιογενείς λοιμώξεις ή για άλλες μη ενδεδειγμένες καταστάσεις. Και φυσικά ΠΟΤΕ ΔΕ ΛΑΜΒΑΝΟΥΜΕ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ ΧΩΡΙΣ ΤΗ ΣΥΝΤΑΓΗ ΙΑΤΡΟΥ.

Παρακάτω μπορείτε να δείτε τη λίστα με τις τρεις κατηγορίες βακτηρίων, και τα είδη που περιλαμβάνουν.

Προτεραιότητα 1: Κρίσιμη

Acinetobacter baumannii, ανθεκτικό στις καρβαπενέμες
Pseudomonas aeruginosa, ανθεκτική στις καρβαπενέμες
Εντεροβακτηριοειδή, ανθεκτικά στις καρβαπενέμες, που παράγουν ESBL

Προτεραιότητα 2: Υψηλή

Enterococcus faecium, ανθεκτικός στη βανκομυκίνη
Staphylococcus aureus, ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη, ανθεκτικός ή με ενδιάμεση αντοχή στη βανκομυκίνη
Helicobacter pylori, ανθεκτικό στην κλαριθρομυκίνη
Campylobacter spp., ανθεκτικά στη φθοριοκινολόνη
Salmonellae, ανθεκτικές στη φθοριοκινολόνη
Neisseria gonorrhoeae, ανθεκτική στην κεφαλοσπορίνη, ανθεκτική στη φθοριοκινολόνη